Z diabetologiem przez telefon

Blisko jedna trzecia z nas w czasie pandemii COVID-19 musiała skorzystać ze zdalnej pomocy lekarskiej. Co trzecia osoba, która odpowiedziała na ankietę NFZ, nie była zadowolona z jej przebiegu. Tymczasem wcale tak być nie musi. O czym pamiętać, zarządzając cukrzycą w czasach, gdy po świecie krąży koronawirus i jak właściwie przygotować się do spotkania on-line z lekarzem – podpowiada Adrianna Maciejczyk, autorka fanpage’u Ja Cukrzyk.

 

Eksperci podkreślają, że my diabetycy jako grupa wysokiego ryzyka, teraz szczególnie powinniśmy myśleć o zdrowiu i mieć sytuację cukrzycową pod kontrolą. Dodatkowe pomiary cukru mogą pomóc w  identyfikacji i monitorowaniu niepokojących glikemii. Wiele osób pracuje zdalnie, rzadziej wychodzimy z domu, często jemy więcej. To może mieć wpływ na poziomy cukru. Nierzadko trzeba wtedy podać dodatkowe korekty insuliny, aby zmniejszyć ryzyko hiperglikemii. Jeśli wysokie cukry będą już twoim problemem, sprawdź poziom ketonów w moczu (przy okazji upewnij się, że masz w apteczce testy paskowe do wykrywania ciał ketonowych w moczu). Masz ostatnio tendencje do częstego podjadania, bo „lodówka jest bliżej”? Musisz to uwzględnić w dawkach insuliny, nawet jeśli będzie to oznaczało ich zwiększenie.. 

Jeżeli natomiast praca z domu stała się okazją, żeby w końcu zacząć ćwiczyć i zmienić nawyki żywieniowe, nie zapomnij dostosować dawek insuliny, aby uniknąć ryzyka hipoglikemii, która wpływa negatywnie na układ nerwowy. Dodatkowo, pobudza się wtedy ośrodek głodu, co zwiększa ryzyko otyłości.

 

 

Sytuacja w kraju i na świecie zmienia się bardzo szybko. Należy być przygotowanym na możliwość ponownej narodowej kwarantanny, przez co wyjście do apteki może być utrudnione. Bezpieczniej będzie mieć w domu dwumiesięczny zapas insuliny, pasków do glukometru oraz pasków do mierzenia ciał ketonowych w moczu. Recepty i zlecenia

na refundację sprzętu medycznego mogą być wystawiane w ramach teleporady. Leki na receptę można zamówić w aptece internetowej (odbieramy je osobiście) a sprzęt medyczny może zostać wysłany do pacjenta. 

 

Czas spędzany w domu, to dobry moment, aby sprawdzić współczynnik wrażliwości organizmu na insulinę (ilość insuliny na korektę oraz ilość insuliny na wymiennik z uwzględnieniem pory dnia) czy oraz poprawność bazy w pompie. Staż w cukrzycy, sposób odżywiania i , aktywność fizyczna wpływają na wrażliwość na insulinę. Przed tzw. testem bazy lub sprawdzaniem wrażliwości na insulinę, skonsultuj się z diabetologiem.

Jak przygotować się do e-wizyty?

Taka porada może być telefoniczna albo internetowa z połączeniem wideo.

Podczas umawiania się na wizytę:

• zapytaj, jaką formę będzie miało twoje spotkanie.
• zapytaj też, jakich dokumentów wymaga lekarz. Najczęściej są to raporty z glukometru lub CGM/FGM, lub raporty z pompy insulinowej a także ostatnie wyniki badań.
• dowiedz się, czy i w jaki sposób możesz przesłać pliki z wyprzedzeniem. Samodzielne generowanie raportów jest bardzo proste, jeśli używasz glukometru z bluetooth (np. CONTOUR^®PLUS ONE). Jeśli dodatkowo w dedykowaną aplikację na telefonie wpisujesz dawki insuliny i ilość węglowodanów w diecie, otrzymasz dokument, który może pomóc lekarzowi ustalić przyczynę nieprawidłowych glikemii.

Przed planowaną wizytą:

• Jeżeli będziesz pobierać dane z pompy czy glukometrów, zaplanuj to przynajmniej trzy dni przed wizytą. Jeśli okaże się, że czegoś nie umiesz zrobić, będziesz mieć czas, żeby to skorygować. Niektóre pompy można sczytać za pomocą kompatybilnego glukometru. Taką funkcję posiadają glukometry z serii CONTOUR®PLUS LINK. Pamiętaj, aby zachować kopię raportu dla siebie. 

• Dwa dni przed wizytą wyślij raporty do lekarza (Niektóre aplikacje pozwalają na synchronizację konta pacjenta z kontem lekarza. Wtedy nie trzeba nic wysyłać).

• Sam też przeanalizuj wyniki i zaznacz wszystkie punkty, co do których masz wątpliwości.

• Zapisz pytania na kartce, najlepiej numerując zgodnie z punktami na wykresach.

• Zrób listę wszystkich zagadnień, które chcesz poruszyć (recepty, skierowania na badania, zlecenia, niepokojące symptomy z opisem w jakich okolicznościach się pojawiły, pytania jakie chcesz zadać).

• Nawet jeśli lekarz nie wymaga od ciebie żadnej dokumentacji, przygotuj zapisy średnich glikemii przed i 1,5 -2h po posiłku oraz przed pójściem spać, średnią dobową dawkę insuliny (baza + bolusy), wyniki ostatnich badań. Będzie łatwiej prowadzić rozmowę.

 

Czego nie przeoczyć w trakcie zdalnej porady?

Spotkanie powinno odbywać się w komfortowych dla ciebie warunkach. 

• Zadbaj o to, żebyś w trakcie rozmowy nie musiał szukać w pośpiechu przyborów do pisania, czy uciszać domowników. Jeśli będziesz rozmawiać z lekarzem przez internet, sprawdź chwilę wcześniej jakość swojego połączenia (np. dzwoniąc z wideo do rodziny). 

• Użyj słuchawek z mikrofonem by mieć wolne ręce i robić notatki. 

• Bądź dostępny przynajmniej 5 minut przed rozpoczęciem e-wizyty.

• Podczas samej rozmowy nie spiesz się. Zanim zakończysz konsultację upewnij się, że wszystkie twoje wątpliwości zostały rozwiązane. Na zakończenie konsultacji zawsze można zadać pytanie: „Panie doktorze, czy jeśli za chwilę nasuną mi się dodatkowe pytania mogę przysłać je mailem?”

 

Czy rozmowa przez telefon może zastąpić spotkanie z lekarzem w gabinecie?
Moim zdaniem teleporady wcale nie są złe. Od kiedy rzetelnie się do nich przygotowuję, lubię ten sposób kontaktu z lekarzem. Wydaje mi się prosty, nie tracę czasu na dotarcie do gabinetu. Nie ryzykuję, że zarażę się COVID-19, a mogę tak samo jak w trakcie tradycyjnej wizyty w gabinecie porozmawiać o mojej cukrzycy i tuż po zakończeniu spotkania, iść do kuchni, by zrelaksować się przy filiżance domowej kawy. Powodzenia!